Οι εποχικές αλλεργίες στα μάτια (αλλεργική επιπεφυκίτιδα) προκαλούνται όταν ένα άτομο αντιδρά υπερβολικά όταν έρχεται σε επαφή με αλλεργιογόνο.
Τα αλλεργιογόνα είναι ουσίες που πυροδοτούν αλλεργικές αντιδράσεις.
Αλλεργιογόνα υπάρχουν παντού στο περιβάλλον μας τόσο στους εσωτερικούς όσο και στους εξωτερικούς χώρους.
Στα αλλεργιογόνα περιλαμβάνονται ουσίες, από τη γύρη λουλουδιών, φυτών ή δένδρων, τη σκόνη, το τρίχωμα των ζώων, το χορτάρι, τη μούχλα, τον ατμοσφαιρικό αέρα, τον καπνό, τα αρώματα και άλλα.
Όταν τα αλλεργιογόνα στα οποία ένα άτομο είναι υπερευαίσθητο έρθουν σε επαφή με τα μάτια, τότε ορισμένα κύτταρα (μαστοκύτταρα) απελευθερώνουν ουσίες όπως η ισταμίνη και άλλες. Η υπερβολική αυτή αντίδραση σε αλλεργικά άτομα, προκαλεί οίδημα, κοκκίνισμα, φαγούρα στα μάτια μαζί με υπερβολική έκκριση δακρύων που τρέχουν από αυτά.
Η αλλεργία στα μάτια μπορεί να εκδηλώνεται κλινικά με εποχιακή αλλεργική επιπεφυκίτιδα ή με χρόνια αλλεργική επιπεφυκίτιδα.
Η εποχιακή μορφή είναι η συχνότερη και τα συμπτώματα εμφανίζονται σε ορισμένες εποχές του χρόνου. Οι χρόνιες μορφές προκαλούνται από αλλεργιογόνα που υπάρχουν στο περιβάλλον του ασθενούς ολόχρονα όπως τα ζωύφια της σκόνης, ο καπνός και το τρίχωμα ζώων.
Οι αλλεργίες στα μάτια προκαλούν σημαντικές ενοχλήσεις στους ασθενείς. Εκτός από το ότι τα μάτια γίνονται κόκκινα και παρουσιάζουν επιπεφυκίτιδα, είναι δύσκολο για τον ασθενή να συνεχίζει τις καθημερινές του δραστηριότητες.
Συχνά η αλλεργία στα μάτια συνοδεύεται και από ρινική αλλεργία. Ο λόγος είναι ότι τα ίδια αλλεργιογόνα επηρεάζουν τον επιπεφυκότα των ματιών και τις βλεννογόνους της μύτης.
Παρά το γεγονός ότι η αλλεργία στα μάτια είναι αιτία σημαντικών ενοχλήσεων, εντούτοις δεν προκαλεί βλάβες στα μάτια.
Τα κυριότερα σημεία συμπτώματα των αλλεργιών στα μάτια είναι:
- Φαγούρα
- Κοκκίνισμα
- Δακρύρροια (υπερβολική έκκριση δακρύων)
- Πρήξιμο των ματιών
- Αίσθημα καύσου στα μάτια
- Θαμπή όραση
Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό του ασθενούς και στην κλινική εξέταση. Ο γιατρός εξετάζοντας τα μάτια μπορεί να διαπιστώσει το οίδημα των βλεφάρων και του επιπεφυκότα.
Σε σοβαρές περιπτώσεις αλλεργίας των ματιών, η εξέταση των κυττάρων του επιπεφυκότα δείχνει ότι υπάρχουν σε μεγάλο αριθμό εωσινόφιλα κύτταρα που σχετίζονται με την αλλεργία.
Η αναγνώριση των αλλεργιογόνων που ευθύνονται για την αλλεργία στα μάτια είναι πρωταρχικό στοιχείο της αντιμετώπισης της πάθησης. Ο γιατρός μπορεί να κάνει αλλεργικά τεστ στο δέρμα για να βρει σε ποια ουσία ο ασθενής είναι αλλεργικός. Επίσης μπορεί να ζητήσει αναλύσεις αίματος (RAST test, ειδικές ανοσοσφαιρίνες τύπου Ig E, μέτρηση εωσινοφίλων) που δυνατόν να βοηθήσουν στηναναγνώριση των αλλεργιογόνων που προκαλούν το πρόβλημα.
Για τη θεραπεία της αλλεργίας των ματιών, η αποφυγή ή η ελαχιστοποίηση της έκθεσης στα αλλεργιογόνα που ευθύνονται για το πρόβλημα, είναι από τα πρώτα μέτρα που πρέπει να ληφθούν. Όταν για παράδειγμα η γύρη των λουλουδιών βρίσκεται σε ψηλές συγκεντρώσεις στην ατμόσφαιρα, είναι προτιμότερο οι ασθενείς να παραμένουν σε εσωτερικούς χώρους. Επίσης μπορούν να φορούν γυαλιά του ήλιου ή άλλα, αρκετά μεγάλα για να εμποδίζουν τη γύρη να εισέρχεται στα μάτια τους.
Εάν τα αλλεργιογόνα βρίσκονται στη σκόνη του σπιτιού, η μείωση της σκόνης στο σπίτι ή ο καθαρισμός των δαπέδων με μουσκεμένη σφουγγαρίστρα αντί με άλλο τρόπο ξηρού καθαρισμού, μπορεί να μειώνει τη συγκέντρωση σκόνης στον αέρα του σπιτιού.
Οι ασθενείς με αλλεργία στα μάτια πρέπει να αποφεύγουν τον καπνό του τσιγάρου, τους χώρους ή περιοχές που έχουν ρύπανση του ατμοσφαιρικού αέρα. Επίσης οι ασθενείς με αλλεργική επιπεφυκίτιδα πρέπει να αποφεύγουν να βάζουν φακούς επαφής όταν έχουν συμπτώματα διότι αυτά δυνατόν να επιδεινώνονται.
Υπάρχουν διάφορα φάρμακα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ανακούφιση από τις αλλεργικές αντιδράσεις των ματιών.
Σε αυτά περιλαμβάνονται τα τεχνητά δάκρυα, τα αποσυμφορητικά, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, τα αντιισταμινικά, οι σταθεροποιητές των μαστοκυττάρων.
Τα τεχνητά δάκρυα βοηθούν στο να απομακρύνονται τα αλλεργιογόνα από τα μάτια.
